De uitdagende uitdaging

Helemaal 'zen' kwam onze derde dochter (bijna 8) terug van een turnles. Wat bleek: ze had mee mogen turnen op een hoger niveau dan ze normaal gesproken deed. Ze lichtte toe:

"Als ik iets moeilijks moet doen, ga ik extra m'n best doen."

Dat zinnetje is in mijn hoofd blijven nagalmen.

Zó werkt dat dus bij haar!

Zó werkt dat dus bij meer hoogbegaafde kinderen!

Ze heeft uitdaging/ een prikkel nodig om moeite te gaan doen voor iets. Ze heeft een doel nodig waar ze naar toe kan werken. Zodat ze weet wat het haar oplevert als ze haar best doet (namelijk het doel bereiken, wat ze nu nog niet kan). Als ze aangesproken wordt op haar niveau, of zelfs ónder haar niveau, dan doet ze haar best niet (meer) en haakt ze compleet af.

Dit staat haaks op hoe wij vaak denken in het onderwijs of de maatschappij: 'Bewijs eerst maar eens dat je het kan'... voordat we je dat uitdagende werk te doen geven. Voordat we je... toelaten in de plusklas. Voordat we je... een meer verantwoordelijke taak toevertrouwen. Voordat we je... verrijkingswerk gaan geven en basisstof schrappen. Voordat we je... vul zelf maar in.

Maar deze kinderen (of volwassenen) zíjn dan al afgehaakt, met alle gevolgen van dien. Lage cijfers of citoscores halen, wat de ander vervolgens als bewijs kan voeren 'zie je wel dat je het uitdagende werk niet aankan, want de basis lukt al niet voldoende'. Intense frustraties en somberheid liggen op de loer.

"Als ik iets moeilijks moet doen, ga ik extra m'n best doen."

Het zet me scherp als ouder van dit type hoogbegaafd kind. We hebben namelijk ook andere typen hoogbegaafden in het gezin: diegenen die juist afhaken als dingen te moeilijk worden. Daar kan ik ook een blog vol van schrijven!

Maar onze derde dochter moet ik groter aanspreker dan ze zich voordoet. Meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid geven dan ik, op basis van haar gedrag, geneigd ben te doen. En ergens weet ik het wel. Want wat was ze blij toen ze als zesjarige alleen op de fiets naar school mocht! (Ondanks stemmetjes in mijn hoofd die zeiden: pas op! Ze is nog zo jong! Ze fietst nog zo roekeloos!) En hoe enthousiast reageerde ze toen ze als zevenjarige zelf boeken mocht halen bij de bieb. Ze groeide er zichtbaar door. En toch trap ik nog te vaak in de valkuil om me door haar (onderpresterende) gedrag te laten leiden en te luisteren naar de stemmetjes in mijn hoofd. Ik weet in ieder geval wat ík ga doen: dit vetgedrukte zinnetje op m'n kast plakken om mezelf er iedere dag aan te helpen herinneren haar uit te dagen! En wat heb jij te doen? Herken je je kind in dit verhaal? En voel je de noodzaak om zijn/haar omgeving uitdagend(er) te maken? Of herken je dat je jezelf uit te dagen hebt? Ik denk graag met je mee!